Soki, nektary i napoje owocowe: Czy warto je pić?
Owocowe soki to jedne z najczęściej spożywanych przez nas produktów. Statystyczny Polak w ciągu roku wypija ich około 13 litrów. Kupujemy je, ponieważ są smaczne i często wierzymy, że są zdrowe, sugerując się ich nazwą. Jednak sok sokowi nierówny. Co więcej, nadal wielu z nas myli sok z nektarem lub napojem, a to całkiem inne produkty. Statystyki pokazują, że znacznie częściej kupujemy właśnie nektary i napoje, które zazwyczaj są pełne cukru i ubogie w witaminy i minerały. Jak odróżnić napój i nektar od soku? Jakie mamy typy soków i które są najzdrowsze? Odpowiadamy.
Niestety wielu z nas wciąż nie widzi różnicy między sokiem, nektarem i napojem. Podczas zakupów często sugerujemy się przede wszystkim opakowaniem i ilustracją, a nie nazwą produktu i jego składem. Dlatego, jeśli mamy ochotę na sok owocowy, najpierw powinniśmy dokładnie przeczytać nazwę produktu, a następnie jego etykietę. A czym dokładnie różnią się soki od nektarów i napojów?
Produkt, który najczęściej mylimy z sokiem owocowym, to nektar. Czym się charakteryzuje? Nektar to nic innego, jak świeży, zagęszczony sok lub przecier rozcieńczony z wodą. Minimalna zawartość soku w nektarze jest oficjalnie i ściśle określona. Ile wynosi?
• 50 procent soku dla nektarów z jabłek, gruszek, pomarańczy, brzoskwiń oraz ananasów;
• 40 procent soku dla nektarów z jeżyn, malin, truskawek, czereśni, moreli;
• 35 procent soku dla nektarów z wiśni;
• 30 procent soku dla nektarów ze śliwek, agrestu i żurawiny;
• nie mniej niż 25 procent soku dla nektarów z porzeczek, bananów, cytryny, granatów, guawy i innych egzotycznych owoców.
W nektarze jest o wiele więcej cukru niż w sokach, choć oficjalnie jego zawartość nie może przekroczyć 200 gramów na jeden litr słodzonego nektaru. Prócz cukru i soków zagęszczonych w nektarze można znaleźć również inne substancje słodzące, na przykład miód, a także słodziki - jeśli na opakowaniu widnieje napis „bez dodatku cukru”. Cena nektaru jest zazwyczaj niewiele niższa od ceny soku z wysoką zawartością owoców. Dlatego zdecydowanie lepiej kupić sok, który ma więcej wartości odżywczych i mniej cukru.
Napoje
Jak sprawa ma się z napojami owocowymi? Produkty występujące pod tą nazwą są zdecydowanie najmniej wartościowe spośród całej trójki. Ich bazę stanowi woda z sokiem zagęszczonym, którego ilość nie przekracza zazwyczaj 30 procent produktu. Do napojów dodawane są spore ilości cukru lub inne substancje słodzące, a także kwasek cytrynowy oraz sztuczne barwniki i aromaty. W przeciwieństwie do nektaru i soku napoje utrwalane są zazwyczaj chemicznie, co negatywnie wpływa na ich jakość. Są to zatem produkty pełne tzw. substancji dodatkowych. Jednak, jeśli lubimy napoje, najlepiej wybierać te z niewielką ilością konserwantów i cukru, bo takie też możemy spotkać na rynku.
Jakie produkty powinno zatem nazywać się sokami? Prawdziwy sok zawiera 100 procent wsadu owocowego lub warzywnego. Składa się głównie ze świeżo wyciśniętego soku i niewielkiej ilości wody. A jak jest z cukrem w sokach? Mogą zawierać one jego niewielką ilość, choć obecnie większość soków to produkty bezcukrowe. Czy umiemy rozpoznać zdrowy sok?
Czego nie może zawierać sok?
• chemicznych konserwantów;
• sztucznych barwników i aromatów;
• słodzików.
Jednak sok sokowi nierówny. Można wyróżnić kilka typów soku ze względu na sposób produkcji, pasteryzacji oraz zawartość cukru i świeżych owoców. Przyjrzyjmy się im bliżej i sprawdźmy, który jest najzdrowszy.
Soki bezpośrednie
Soki bezpośrednie to te, które sprzedawane są w kartonach lub butelkach i mają długą datę ważności. Na rynku jest ich zdecydowanie najwięcej. Niestety poddawane są one procesowi pasteryzacji w celu wydłużenia daty przydatności, w którym tracą większość wartości odżywczych.
Soki jednodniowe
Soki jednodniowe, które spotkamy najczęściej w małych buteleczkach, są zdecydowanie najmniej przetworzone i zdrowsze od tych w kartonach. Nie podlegają pasteryzacji, więc zachowują większość witamin i minerałów. Należy jednak pamiętać, że z powodu braku pasteryzacji łatwiej może wystąpić w nich zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Dlatego nie mogą być one spożywane przez dzieci, o czym informuje etykieta produktu.
Jakie soki są najzdrowsze?
Oczywiście najzdrowsze soki to te świeżo wyciskane. Możemy przygotować je samodzielnie w domu lub kupić w dobrych kawiarniach, pubach i restauracjach. Świeżo wyciskany sok ma najwięcej wartości odżywczych.
Podsumowując, mając do wyboru kupno soku, nektaru czy napoju oczywiście postawmy na sok, najlepiej ten z niewielką ilością cukru i konserwantów. Jeśli zależy nam na dostarczaniu do organizmu jak największej ilości cennych składników odżywczych, warto pić soki świeżo wyciskane. To z pewnością wyjdzie nam na zdrowie!
